Μπες Τσινάρ.. Ο Κήπος των Πριγκίπων

Μπεχτσινάρ ονομάζοταν η περιοχή της Θεσσαλονίκης, δυτικά, στο ύψος της τρίτης και της τέταρτης προβλήτας του σημερινού λιμανιού και πολύ κοντά στη βίλα Πετρίδη. Μετά την απελευθέρωση το πάρκο ονομάστηκε κήπος των πριγκίπων προς τιμήν των παιδιών του Γεωργίου Α΄. Η ιστορική διαδρομή της περιοχής ακολούθησε τον τελευταίο ενάμιση αιώνα την πολυκύμαντη διαδρομή της Θεσσαλονίκης. Υπήρξε παραδεισένιος και κοσμοπολίτικος εθνικός κήπος, οργανωμένη πλαζ, εκεί επεκτάθηκε το λιμάνι, δημιουργήθηκαν βιομηχανίες, αναπτύχθηκαν βυρσοδεψεία και εγκαταστάθηκαν τα σφαγεία της πόλης ενώ κάποιες από τις αποθήκες επιτάχθηκαν για να φυλάξουν πολεμικό υλικό του γερμανικού στρατού κατοχής.

Την πρωτοβουλία για τη διαμόρφωση της περιοχής σε τόπο αναψυχής πήρε ο Σαμπρί Μεχμέτ Πασά στα 1870 .Το πλούσιο φυσικό πράσινο και τα τρεχούμενα νερά της περιοχής δημιουργούσαν ένα ονειρεμένο περιβάλλον και μάλλον σ’αυτό οφείλεται και η ονομασία της περιοχής που στα τούρκικα σημαίνει ‘’πέντε πλατάνια’'. Η περιοχή περιφράχτηκε, δενδροφυτεύτηκε, ενώ πολύ σύντομα έκαναν την εμφάνισή τους πρασιές, παρτέρια και κιόσκια. Το 1893 το Μπεχτσινάρ συνδέθηκε με την πόλη με ιππήλατο τραμ ενώ το 1908 καραβάκια άρχισαν να εκτελούν δρομολόγια από τους κήπους του Μπεχτσινάρ ως τους μύλους Αλλατίνι.

Στην παραλιακή αυτή περιοχή με τα αιωνόβια πλατάνια και την πηγή οι μπέηδες προτιμούσαν να απολαύσουν τον καφέ τους αγναντεύοντας τη θάλασσα και αμέτρητοι Θεσσαλονικείς απολάμβαναν τις βόλτες τους και έκαναν τα μπάνια τους κατά τους θερινούς μήνες. Φυσικά οι καμπίνες των γυναικών βρίσκονταν σε διαφορετικό μέρος από εκείνο των ανδρών. Όταν κάποιος άνδρας εισερχόταν στην ‘’απαγορευμένη περιοχή’’ των γυναικών όλες μαζί ούρλιαζαν γελώντας. Εξάλλου υπήρχε και υπεύθυνος για τη διασφάλιση της ηθικής -ένας ναύτης που πηγαινοερχόταν με βάρκα ανάμεσά τους. Στο Μπεχτσινάρ καλούσε η Σοσιαλιστική Εργατική Οργάνωση ή Φεντερασιόν τους εργάτες στις αρχές του αιώνα για να γιορτάσουν την Πρωτομαγιά ενώ εκεί ήταν που στα 1926 ο γιατρός Ντουάρτε άρχισε να εφαρμόζει μια νέα, για την εποχή, σωματική αγωγή με τη συγρότηση στρατοπέδου γυμνιστών. Πενήντα νέοι και νέες πρόλαβαν να γίνουν μέλη του συλλόγου πριν τα συντηρητικά ήθη των Θεσσαλονικέων ενεργοποιήσουν εκκλησιαστικές και αστυνομικές αρχές και τον διαλύσουν.

Από το 1930 ο χώρος υποβαθμίστηκε εξαιτίας των βυρσοδεψείων και των βιομηχανιών της περιοχής ενώ η επέκταση των εγκαταστάσεων του λιμανιού και η ανέγερση πετρελαιοδεξαμενών έδιωξαν οριστικά τους λουόμενους. Τις τελευταίες δεκαετίες η περιοχή αποβιομηχανίστηκε και υποβαθμίστηκε. Πιο πρόσφατα, μερικά από τα επιβλητικά της εργοστάσια μεταβλήθηκαν από ερημωμένοι χώροι παραγωγής σε εστίες νυχτερινής ψυχαγωγίας.

Photo: 
Κυρία καπνίζει δημόσια στο Μπεχτσινάρ- Παλιά Θεσσαλονίκη
Στιγμές στο Μπεχτσινάρ- Παλιά Θεσσαλονίκη
Μπεχτσινάρ- Κήπος των Πριγκίπων- Παλιά Θεσσαλονίκη
Ο κήπος Μπεχτσινάρ